Zuur-base evenwicht

Zuur-base evenwicht

Dit artikel verwijst naar de boeken en methoden van Dr. Stephen Domenig MD, “De alkalische kuur” en Dr. Eva-Maria Kraske MD, “De zuur-alkaline balans“. Een zuur-alkalische balans is geen nieuw idee, hoewel het ronduit controversieel is om rechtstreeks een verband te leggen met voedsel. Dr. William Howard Hay schreef ook over het zuur-alkalische evenwicht in zijn boek, “Een nieuw gezondheidstijdperk“, gepubliceerd in 1935. Als je enkel op zoek bent naar snel en praktisch advies, lees dan enkel dit gedeelte. Als je op zoek bent naar wat meer uitleg en de wetenschappelijke details, lees dan de rest van dit artikel. Deze artsen schreven dat:

• Sommige voedingsmiddelen zorgen voor zuur-vorming in het lichaam, met andere woorden een zeer lichte vermindering van de pH van het bloed, weefsels en organen, hetgeen voornamelijk afhangt van het gehalte aan eiwit, fosfor, chloride of geraffineerde suiker in het voedsel.
• Sommige voedingsmiddelen zorgen voor alkalische vorming, oftewel een zeer lichte verhoging van de pH van het bloed, weefsels en organen,  dat voornamelijk afhangt van het gehalte aan mineralen, met name magnesium, kalium, calcium en natrium, aanwezig in het voedsel.
• Gezonde spijsvertering wordt bevorderd door het nuttigen van 60 tot 90 procent alkalisch vormende voedingsmiddelen en tien tot 40 procent zuurvormende voedingsmiddelen, afhankelijk van de persoon en van de biochemische individualiteit. Dr. Domenig beveelt een mix aan van twee over één (2:1), dit is 2 porties alkalisch vormende voedingsmiddelen tegenover één portie zuur-vormende voedingsmiddelen.

Je kan niet altijd op je intuïtie bogen om te bepalen of voedingsmiddelen al dan niet zuurvormend zijn. Bijvoorbeeld, citroenen hebben een zure smaak, maar ze zijn alkalisch vormend eens ze door je maag zijn gepasseerd. Nogmaals, de factoren die specifiek zorgen voor zuur- of alkalische vorming zijn het gehalte aan geraffineerde suiker, eiwitten en mineralen in onze voeding. De meeste zetmeel, zelfs zogenaamde “langzame koolhydraten”, zijn vergelijkbaar met geraffineerde suiker. Met andere woorden, brood en pasta zijn vergelijkbaar met geraffineerde suiker en kunnen leiden tot verzuring van het lichaam.

Het doel is om de spijsvertering te verbeteren, wat natuurlijk resulteert in een gezond gewicht en een langere levensduur. Een goede gezondheid is afhankelijk van een optimale spijsvertering. Maar wat is optimale spijsvertering? Alles begint bij het ontbreken van constipatie, een opgeblazen gevoel, diarree, maagpijn of overtollig gas. Dan volgt opname en assimilatie van de voedingsstoffen in je bloed, weefsels en botten. Goede spijsvertering eindigt met een gezonde excretie en leidt tot een gezond gewicht en gezond ouder worden.

De volgende tabel bevat de meest voorkomende zuurvormende en alkalisch vormende voedingsmiddelen:

Probeer het voor een week. Zorg ervoor dat 2 porties op 3 alkalisch zijn bij elke maaltijd, en kijk dan hoe je je voelt. Je hebt niets te verliezen. Het kan zelfs voordelig zijn. Een manier om te beginnen met deze methode is om maaltijden thuis te nuttigen, te beginnen met een smoothie of soep. Wacht tien tot vijftien minuten, volgens  de methode van voedselcombinaties. Eet dan gestoomde groenten, zoals broccoli, spinazie of wortelen. Ten slotte kan je eieren, vis of vlees eten, geheel volgens de methode van voedselcombinaties. Als je liever veganistisch eet, neem dan eerst een smoothie of soep en eet dan groenten. Eet bonen en gezonde granen aan het einde van de maaltijd. Als je van noten geniet, eet er dan een paar aan het einde van de maaltijd. En nogmaals, het kan zelfs goedkoper zijn om deze methode toe te passen als je zelf altijd boodschappen doet en je thuis eet. Probeer dierlijk voedsel van hoogstaande kwaliteit te kopen, zoals vrije uitloop-kippen en eieren. Koop daarom nooit vlees uit een veehouderij maar probeer de verkopers persoonlijk te kennen, zoals dat voor lokale handelaars meestal wel het geval is.

Waarom werkt dit?

Dr. Domenig schrijft: “Een te hoge zuurtegraad versnelt het verouderingsproces.” Erger nog, een veel te hoge zuurtegraad creëert een omgeving in het lichaam waar allergieën en ziekten kunnen ontstaan. ” Een goede zuur-alkalische balans kan het “basaal metabolisme” verhogen, dat is de productie van energie (adenosinetrifosfaat) in rusttoestand. Dit kan je het gevoel geven dat je meer energie hebt of op zijn minst dat je minder vermoeid bent. De theorie rond calorie-inname en calorieverbruik die kan leiden tot gewichtstoename en -verlies is een mythe. Metabolisme is het totaal van alle processen en functies van het lichaam om zichzelf gezond en in balans te houden. Dit omvat het verteren van voedsel, opnemen van voedingsstoffen, herstellen en vernieuwen van weefsels en cellen, produceren van hormonen en uitscheiden van afvalstoffen. Een vooruitstrevend apotheker verklaart verder waarom deze methode hier werkt.

Wat is zuurtegraad? Wat is “pH”?

Zuurtegraad en alkaliniteit worden gemeten in pH. “pH” is een acroniem voor “potentiaal waterstof” (H +). pH is een maat voor de zuurtegraad of alkaliniteit. De pH-schaal loopt van nul (het meest zure) tot veertien (meest alkalisch). Zeven is neutraal. Je maag heeft een pH van 0,9 tot vijf (zeer zuur). Je urine is meestal licht zuur en weerspiegelt de zuurtegraad of alkaliniteit van je lichaam. Om deze methode waar te nemen, kan je pH-teststrips kopen bij je lokale apotheek en kan je de pH van je ochtendurine meten.

Per definitie geldt dat hoe meer zuur een oplossing (een vloeistof, zoals bloed of urine) bevat, hoe groter de concentratie aan waterstofionen (H +). Hoe meer alkalisch een oplossing, hoe groter de concentratie aan hydroxylionen (OH-). Met andere woorden, hoe meer een oplossing alkalisch is, hoe meer zuurstof erin zit. Je maag, jouw urine en je huid zijn zuur, maar de rest van je lichaam hoort licht alkalisch te zijn. Aan de andere kant is het mogelijk om te alkalisch te zijn. Sommige zuur-vormende voedingsmiddelen zijn meestal nodig om de mineralen van alkalisch vormende voedingsmiddelen in je bloed op te nemen. Een evenwicht is wenselijk, maar de optimale balans hangt af van de persoon en ook van zijn/haar specificiteit, volgens biochemische individualiteit.

Je pH autonoom reguleren

Je bloed heeft een pH die schommelt tussen 7,35 (licht alkalisch) en 7,45. Zonder dat je er zelf bewust van bent, regelt je zenuwstelsel de pH van je bloed zodat je binnen deze limieten blijft. Dit doe je meestal via je urine en adem. Dit is de reden waarom je zwaar ademt na het sporten. De kooldioxide die je uitademt is zuur. Bij te veel zuur kunnen je botten ertoe bijdragen dat de pH van je bloed binnen de juiste limieten blijft. Als je bloed de neiging heeft om in de loop van de tijd licht zuur te worden, gaat je lichaam alkalisch vormende mineralen uit je botten puren om de pH van je bloed en weefsels te verhogen. Als je bloed daarentegen na verloop van tijd de neiging heeft om meer alkalisch te zijn, worden de mineralen uit het bloed weer aan de weefsels en vervolgens aan de botten afgestaan.

Een echt “evenwichtig dieet”

Nogmaals, wat je eet of niet eet kan invloed hebben op de pH van je urine. Dit kan ook een lichte invloed hebben op de pH van je bloed. Specifieke voedingsmiddelen kunnen zuur-vormend of alkalisch vormend zijn na de spijsvertering, onafhankelijk van hun smaak. Nogmaals, citroenen hebben een heel zure smaak, maar zijn alkalisch vormend na de spijsvertering. Je kunt dit effect op je urine meten, met behulp van pH-teststrips die je bij je lokale apotheek of online kunt vinden.

Probeer het voor een week, en kijk hoe je je voelt. Je hebt niets te verliezen.

Om je optimale zuur-alkaline balans te bereiken, kan je het volgende doen:

• Eet overwegend alkalisch vormende voedingsmiddelen – 60 tot 90 procent-naar porties.
• Eet wat zuur-vormende voedingsmiddelen – tien tot 40 procent-naar porties.
• Houd het concept van voedselcombinaties goed in je achterhoofd. Maak, indien mogelijk, komaf met suiker, zuivel en tarwe.

Volgens Dr. Susan Richards MD, auteur van “Acid Alkaline Balance: The Missing Link to Health“, zijn de elementen die zure resten in het lichaam vormen chloor, fosfor, zwavel en jodium. De mineralen die alkalische residu´s vormen, vergelijkbaar met de as van verbrand hout, zijn kalium, magnesium, calcium en natrium. Omdat je gezondheid afhankelijk is van een bepaald evenwicht, is het wenselijk om wat zuurvormende voedingsmiddelen in je eetgewoonten op te nemen, zoals kleine porties zout, walnoten, eieren, kalkoen, rundvlees of chocolade. De meeste, maar niet alle noten, granen, bonen en peulvruchten zijn zuur-vormend. Verfijnd zout is gemaakt van natrium en chloor. Het is meestal zuur-vormend. Zeezout en bergzout hebben andere mineralen, zoals jodium en selenium, die de zuur-of alkalische vorming in balans kunnen houden. Vezelige groenten, boekweit, haver, gierst en quinoa bevatten fosfor. De fosfor is zuur-vormend, maar andere mineralen aanwezig in dat voedsel, zoals magnesium, kalium en calcium, maken soms deze voedingsmiddelen in hun geheel alkalisch-vormend. Evenzo bevatten uien en knoflook zwavel, een zuurvormend element, maar andere mineralen maken deze voedingsmiddelen in hun geheel wel alkalisch-vormend. Sardines, zeewier en kleine vissen uit de zee bevatten jodium. Zie bovenstaande tabel voor meer informatie.

Critici

Sceptici en critici van het concept van het zuur-alkalische evenwicht wijzen erop dat je geen directe, bewuste controle hebt over de pH van je bloed. Het wordt bestuurd door het autonome zenuwstelsel zonder dat je bewustzijn er voor iets tussenkomt. Enkel je lever, nieren en longen reguleren de pH van je bloed zonder dat je erover moet nadenken, althans volgens dit standpunt. Om de zuurtegraad binnen de perken te houden en je pH-balans te herstellen, haalt je nier actief en passief bicarbonaat uit je maag-en darmstelsel. Als er weinig bicarbonaat aanwezig is, kan dit dan een onbalans veroozaken? Wat als de lever, nieren of longen zwak, beschadigd zijn of gewoon tekortkomen? Is er een mogelijke compensatie op lange termijn via de mineralen in je weefsels en botten? Geen van de critici lijkt deze boeken te hebben gelezen of deze methode te hebben uitgeprobeerd. Dit belet je niet om te lezen wat de critici schrijven en er zelf over na te denken. Denk eerst. Praat dan… en dan handelen. Probeer het voor een week, bij alle maaltijden, en kijk hoe je je voelt. Als je veel tussendoortjes neemt, kies dan voor alkalisch-vormende snacks, zoals fruit en groenten.

In deze 39-minutenlange, ondertitelde video, beschrijft Barbara O’Neill duidelijk het zuur-alkaline evenwicht. Andere referenties zijn Dr. Russell Jaffe, Dr. Elson Haas, Dr. Otto Warburg en anderen.

Zuur-alkaline evenwicht – een kunst, geen exacte wetenschap

Er zijn veel boeken geschreven over het zuur-alkalische evenwicht. Verschillende auteurs interpreteren dit idee anders. Sommigen van hen spreken elkaar zelfs tegen over de vraag of een specifiek voedingsmiddel al dan niet zuur-vormend of alkalisch vormend is. Dat kan verwarrend zijn, maar ze zijn het wel eens over de basisprincipes en over het wenselijk evenwicht.

Voor een optimale spijsvertering en gezondheid, is het wenselijk overwegend alkalisch-vormende voedingsmiddelen te nuttigen. Welke voedingsmiddelen zijn alkalisch-vormend? In het algemeen zijn de meeste groenten en fruit en sommige noten (amandelen) alkalisch-vormend. Welke voedingsmiddelen zijn zuur-vormend? In het algemeen zijn koffie, suiker, zetmeel, industrieel voedsel, gepasteuriseerde koeienmelk, eieren, vis, vlees en de meeste noten zuur-vormend.

Vanwege de biochemische individualiteit en de variabiliteit van andere specifieke voedingsmiddelen, is het mogelijk dat bepaalde voedingsmiddelen, zoals granen en bonen, zuur-vormend zijn voor sommige mensen en alkalisch-vormend voor anderen. Waarom? Het kan om redenen zijn die niemand begrijpt, mogelijk vanwege het minerale gehalte van deze specifieke lading voedsel en omwille van biochemische individualiteit. Luister naar je lichaam. Probeer een week lang te eten volgens je zuur-alkaline evenwicht. Luister naar je lichaam en kijk hoe je je voelt.

Zelf haal ik mijn bronnen bij uitstek bij Dr. Domenig, Dr. Kraske, Dr. Richards en deze lijst van zuur-en alkalisch vormende voedingsmiddelen, Dr. Kraske wijst erop dat dit idee niet nieuw is. Ze verwijst naar Dr. Franz Xaver Mayr in 1900, de voedingsdeskundige Ragmar Berg en Dr. Maxmillian Bircher-Brenner. Ze waren allemaal actief in het begin van de negentiende eeuw. Natuurlijk hadden ze elk hun eigen ideeën en recepten, maar ze promootten allemaal het idee van zuur-alkalisch evenwicht.

De zuur-alkalische balans overstijgt het idee “om meer fruit en groenten te eten”. In wat voor soort grond ze werden geteeld kan het gehalte aan mineralen mee bepalen. Het overstijgt ook de tweedeling Vegan-Vleeseter. Merk op dat er geen klinische studies zijn om de effectiviteit van het zuur-alkalische evenwicht te bewijzen, maar er zijn ook geen klinische studies om te bewijzen dat water een remedie is tegen uitdroging of dat pruimen laxerend werken.

Referenties

Domenig MD, Dr. Stefan, “The Alkaline Cure“, Modern Books, Elwin Street Ltd., 2014
Kraske MD, Dr. Eva Maria, “Het zuur-base evenwicht“, Deltas Centrale uitgeverij, 2013 (nederlands)
Kraske MD, Dr. Eva Maria, “Equilibrio acido-base“, Hispano europea, 2009 (spaans)
Kraske MD, Dr. Eva Maria, “L’équilibre acido-basique“, 2013 (frans)
Richards MD, Dr. Susan, “Acid Alkaline Balance: The Missing Link to Health“, zelf-gepubliceerd, 2015
Vasey ND, Christopher, “The Acid-Alkaline Diet for Optimum Health“, Healing Arts Press, 2006
Bieler MD, Dr. Henry, “Food Is Your Best Medicine“, Ballantine Books, 1987
Jubb, Annie en David, “Secrets of an Alkaline Body“, North Atlantic Books, 2004
Grosgogeat, Dr. Hervé, “La méthode acide-base“, Odile Jacob, 2007 (frans)
Brown PhD, Susan, “The Acid Alkaline Food Guide“, Square One, 2013, rezepten
Hay MD, Dr. William Howard, “A New Health Era“, Hay System, 1933, lees online
Young PhD, Dr. Robert, “The pH Miracle“, Grand Central Life & Style, 2005

“9 Beste Methodes en Tips om je Lichaam te Ontzuren“, HappyHealthy.nl, article